Randa Awad presenteert: Chords and Words Crossing Borders
Op 17 mei vond in Theater Het Wilde Westen in Utrecht een bijzonder evenement plaats: Chords and Words Crossing Borders. Het was niet zomaar een voorstelling, maar een collectieve daad van herinneren, verzet en herverbeelding. Door middel van poëzie, spoken word, muziek en verhalen onderzochten artiesten uit verschillende achtergronden het thema grenzen — politiek, emotioneel en cultureel.
De avond opende met een krachtige spoken word-performance van Randa Awad, die ons eraan herinnerde dat grenzen niet alleen op kaarten getekend worden, maar ook tussen mensen ontstaan — in stilte, afwijzing en selectieve acceptatie. Haar woorden sneden diep:
“We houden van de smaken, de kleuren van de stoffen,
de sjaals, de tatoeages, de oorbellen —
de dingen die we mee naar huis kunnen nemen.
Maar niet van de mensen.”
Verweven met muziek ging haar voordracht verder dan retoriek; het riep op wat het betekent om ongewenst, ontheemd of verbannen te zijn — en toch te blijven creëren.
Haar tweede stuk, The Berlin Story, draaide om een souvenir: een beschilderd fragment van de Berlijnse Muur. Het werd een metafoor voor verzet en hoop. Als één muur kon vallen, dan konden anderen dat ook. “Misschien verkopen we op een dag stukjes van de apartheidmuur in souvenirwinkels,” zei ze, terwijl ze een toekomst verbeeldde waarin muren herinneringen zijn — geen realiteit.
Het programma bracht ook poëzie van verschillende continenten. Zo werd een gedicht van de Maya-dichter Humberto Ak’abal voorgedragen door componist Jonas Bisquert in het Spaans, terwijl hij piano speelde. Daarna ging Randa verder met werk van de Vietnamese schrijfster Lam Thi My Da en de Palestijnse dichter Tawfiq Ziad. De avond creëerde een dialoog tussen stemmen die verdeeldheid, bezetting en oorlog hebben meegemaakt.
In Night Harvest schrijft Da over vrouwen die rijst oogsten onder vallende bommen — hun witte, kegelvormige hoeden als manen in de nacht. Een beeld van veerkracht onder belegering:
“Wij zijn de oogsters van mijn dorp
Twaalf witte hoeden helder in de lange nacht
Wij vrezen geen kogels en bommen in de lucht
Alleen de dauw die ons limoen– لايم –geurende haar bevochtigt.”
Tussen de voordrachten door reageerden muzikanten met instrumentale intermezzo’s, waardoor het publiek de tijd kreeg om het gewicht van de woorden te voelen. De muziek was geen achtergrond, maar adem, rouw, verzet en heling.
Omar Abu ElHana speelde op de oed en Jack Sabbagh op de kanon. Daartussen deelde acteur Abdulaal Hussein zijn verhaal over het oversteken van grenzen en zijn indrukwekkende aankomst in Italië.
Het evenement werd afgesloten met The Wall van Carol Ann Duffy, een gedicht over de val van de Berlijnse Muur:
“Ze haalden hem neer met liederen, met geheven vuisten, met dappere, naakte tranen,”
— een herinnering dat zelfs de hardste barrières afgebroken kunnen worden door menselijke wil, verbeelding en solidariteit.
Chords and Words Crossing Borders was meer dan een bijeenkomst; het was een gebaar van hoop. Het herinnerde ons eraan dat muziek en poëzie vrij grenzen oversteken. Geen visum. Geen paspoort. Alleen waarheid. Alleen verbinding.
Zoals één performer het verwoordde:
“Ik stelde de kooien teleur die mij niet konden vasthouden.
Ik stelde grenzen teleur.”
En op deze avond deed iedereen in de zaal dat ook.
Dit evenement werd mogelijk gemaakt dankzij de genereuze steun van het Fentener van Vlissingen Fonds en Het Wilde Westen.